Page 130 - Čuš, Alenka, et al. ur. (2018). Družbeni in politični procesi v sodobnih slovanskih kulturah, jezikih in literaturah. Koper: Založba Univerze na Primorskem.
P. 130
družbeni in politični procesi v sodobnih slovanskih kultur ah ...
did not suffer Polish communism, like to use PRL symbols. The
author also conducted a survey of which the main goal was to ask
the people who lived through the years of communism what they
were thinking about communism and what, according to them,
was the reason that young people like to surround themselves
with objects reminding them of the PRL era.
Key words: PRL, nostalgia, communism, gadgets in PRL style,
survey about PRL
Artykuł poświęcony jest nostalgii za komunizmem. Komunizm to po-
jęcie, o którym każdy słyszał, jednak nie wszyscy wiedzą, czym on jest,
jak wygląda/ł, jakie były/są jego wyznaczniki bądź cechy charakterystycz-
ne. Dla lepszego oglądu sytuacji przytoczone zostaną dwie definicje, znaj-
dujące się w internetowym słowniku języka polskiego (www.sjp.pwn.pl).
Pierwsza definicja mówi, że komunizm to «ideologia i doktryna społecz-
na postulująca zbudowanie społeczeństwa bezklasowego, opartego na spo-
łecznej własności środków produkcji i równym podziale dóbr». Druga de-
finicja jest bardziej konkretna i wydaje się być bliższa ludziom, szczególnie
z krajów, w których komunizm istniał. Brzmi ona następująco: «ustrój to-
talitarny realizowany w ZSRR, narzucony krajom Europy Środkowej i
Wschodniej po II wojnie światowej, oparty na monopolu władzy skupionej
w rękach jednej partii». Reasumując, komunizm jest ustrojem, który ma
na celu stworzenie społeczeństwa bezklasowego, w którym każdy ma być
traktowany tak samo. Wizja nieco utopijna. A jaka była, czy też jest, rze-
czywistość? Każdy zna historię na tyle, że jest w stanie odpowiedzieć na to
pytanie. Jednak najlepszym źródłem informacji są ludzie, którzy mieli bez-
pośrednio do czynienia z tym ustrojem, czyli urodzili się, wychowywali i
żyli w tym okresie. Takich osób warto zapytać, jak było za komuny. Jednak,
jak zawsze bywa w takich sytuacjach, ile osób tyle opinii. Czasami są one
sprzeczne, jednak w większości się pokrywają.
Czasy komunizmu w Polsce przypadają na lata 1944-1989.
Wydarzeniem, które zapoczątkowało władzę komunistów w Polsce jest
utworzenie 21 lipca 1944 Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
(PKWN), będącego tymczasowym organem władzy wykonawczej na ob-
szarach wyzwalanych spod okupacji. Wydarzeniem, które doprowadziło
do zmian ustrojowych są obrady Okrągłego Stołu, prowadzone od 6 lute-
go do 5 kwietnia 1989, w wyniku których doszło do pierwszych, częściowo
wolnych wyborów w Polsce po II wojnie światowej.
128
did not suffer Polish communism, like to use PRL symbols. The
author also conducted a survey of which the main goal was to ask
the people who lived through the years of communism what they
were thinking about communism and what, according to them,
was the reason that young people like to surround themselves
with objects reminding them of the PRL era.
Key words: PRL, nostalgia, communism, gadgets in PRL style,
survey about PRL
Artykuł poświęcony jest nostalgii za komunizmem. Komunizm to po-
jęcie, o którym każdy słyszał, jednak nie wszyscy wiedzą, czym on jest,
jak wygląda/ł, jakie były/są jego wyznaczniki bądź cechy charakterystycz-
ne. Dla lepszego oglądu sytuacji przytoczone zostaną dwie definicje, znaj-
dujące się w internetowym słowniku języka polskiego (www.sjp.pwn.pl).
Pierwsza definicja mówi, że komunizm to «ideologia i doktryna społecz-
na postulująca zbudowanie społeczeństwa bezklasowego, opartego na spo-
łecznej własności środków produkcji i równym podziale dóbr». Druga de-
finicja jest bardziej konkretna i wydaje się być bliższa ludziom, szczególnie
z krajów, w których komunizm istniał. Brzmi ona następująco: «ustrój to-
talitarny realizowany w ZSRR, narzucony krajom Europy Środkowej i
Wschodniej po II wojnie światowej, oparty na monopolu władzy skupionej
w rękach jednej partii». Reasumując, komunizm jest ustrojem, który ma
na celu stworzenie społeczeństwa bezklasowego, w którym każdy ma być
traktowany tak samo. Wizja nieco utopijna. A jaka była, czy też jest, rze-
czywistość? Każdy zna historię na tyle, że jest w stanie odpowiedzieć na to
pytanie. Jednak najlepszym źródłem informacji są ludzie, którzy mieli bez-
pośrednio do czynienia z tym ustrojem, czyli urodzili się, wychowywali i
żyli w tym okresie. Takich osób warto zapytać, jak było za komuny. Jednak,
jak zawsze bywa w takich sytuacjach, ile osób tyle opinii. Czasami są one
sprzeczne, jednak w większości się pokrywają.
Czasy komunizmu w Polsce przypadają na lata 1944-1989.
Wydarzeniem, które zapoczątkowało władzę komunistów w Polsce jest
utworzenie 21 lipca 1944 Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
(PKWN), będącego tymczasowym organem władzy wykonawczej na ob-
szarach wyzwalanych spod okupacji. Wydarzeniem, które doprowadziło
do zmian ustrojowych są obrady Okrągłego Stołu, prowadzone od 6 lute-
go do 5 kwietnia 1989, w wyniku których doszło do pierwszych, częściowo
wolnych wyborów w Polsce po II wojnie światowej.
128
