Page 190 - Čuš, Alenka, et al. ur. (2018). Družbeni in politični procesi v sodobnih slovanskih kulturah, jezikih in literaturah. Koper: Založba Univerze na Primorskem.
P. 190
družbeni in politični procesi v sodobnih slovanskih kultur ah ...
su svi ovi primeri sa -ira- karakteristični prevashodno za hrvatski standard,
te se kao hrvatski uticaj mogu sporadično javiti i u srpskom jeziku, iako nisu
potvrđeni u literaturi (Veliki rečnik stranih reči i izraza).
Opšteslovenski sufiks -ova- nalazi se u medijalnoj poziciji u odnosu na
sufikse -ira- i -isa- po broju stranih glagolskih osnova u kojima je zapažen.
Registrovan je u 73 glagola. Najfrekventniji je u glagolima čije su glagolske
osnove latinskog – 36 (49,32%) i francuskog porekla – 24 (32,88%). U obra-
đenoj građi prisutan je u nešto manjem broju kod glagolskih osnova grčkog
– 5 (6,85%) , nemačkog – 4 (5,48%) i engleskog porekla – 4 (5,48%).
Kao što teorija ističe, a praksa pokazuje, odomaćeni sufiks -isa- pri-
sutan je u glagolskim osnovama stranog porekla, mada, kako naše istra-
živanje pokazuje, u odnosu na druga dva sufiksa evidentiran je najmanji
broj takvih glagola – svega 49. U skladu s očekivanjima, kao i kod pret-
hodna dva sufiksa, i ovaj sufiks najfrekventniji je kod glagolskih osnova
latinskog porekla, i to u 34 primera (69,39%). Prisutan je i kod glagolskih
osnova grčkog – 5 (10,2%), francuskog – 7 (14,29%), nemačkog – 2 (4,08%)
i engleskog porekla – 1 (2,04%), ali, kao što se vidi iz priloženog, sasvim
sporadično.
Dakle, nakon što smo i kvantitativno i analitički prikazali građu, za-
ključujemo da teorija i jezička praksa umnogome korespondiraju. Potvrdili
smo da su sufiksi koji su i bili predmet našeg istraživanja prisutni u glago-
lima čije su osnove stranog porekla. Uočljivo je, takođe, razgraničenje dis-
tribucije sufiksa kod pojedinih glagola u srpskom i u hrvatskom jeziku. Još
jedna potvrda u prilog ovome zabeležena je u sledećim primerima iz našeg
korpusa (primeri glagola sa -ira- registrovani su u tekstovima hrvatskih, a
sa -isa- i -ova- u tekstovima srpskih autora):
Žalosni slučaj Tihomira s početka ove priče dosta dobro to ilustri-
ra. (NIN, 14. 7, str. 27, autor: Ante Tomić) – (...) izložba Putevi revoluci-
je – Memorijalni turizam u Jugoslaviji, od 1. jula do 31. avgusta u Muzeju
istorije Jugoslavije (koncept: Lana Lovrenčić, Milan Rakita), ilustrovaće
kako su spomenici postali deo turističke ponude. (NIN, 21. 7, str. 52, au-
tor: M. V.)
Želi da „generira političku stabilnost, pravnu sigurnost, gospodar-
ski rast, te društvenu solidarnost i uključenost“. (NIN, 21. 7, str. 6, autor:
Andrej Plenković). – Dakle, Kamaraš je sirovine plaćao po cenama višim
od onih po kojima su kupovale konkurentske čeličane, što je generisalo gu-
bitke u Želežari, tvrdi Milićević... (NIN, 21. 7, str. 31, autor: Pertica Đaković)
188
su svi ovi primeri sa -ira- karakteristični prevashodno za hrvatski standard,
te se kao hrvatski uticaj mogu sporadično javiti i u srpskom jeziku, iako nisu
potvrđeni u literaturi (Veliki rečnik stranih reči i izraza).
Opšteslovenski sufiks -ova- nalazi se u medijalnoj poziciji u odnosu na
sufikse -ira- i -isa- po broju stranih glagolskih osnova u kojima je zapažen.
Registrovan je u 73 glagola. Najfrekventniji je u glagolima čije su glagolske
osnove latinskog – 36 (49,32%) i francuskog porekla – 24 (32,88%). U obra-
đenoj građi prisutan je u nešto manjem broju kod glagolskih osnova grčkog
– 5 (6,85%) , nemačkog – 4 (5,48%) i engleskog porekla – 4 (5,48%).
Kao što teorija ističe, a praksa pokazuje, odomaćeni sufiks -isa- pri-
sutan je u glagolskim osnovama stranog porekla, mada, kako naše istra-
živanje pokazuje, u odnosu na druga dva sufiksa evidentiran je najmanji
broj takvih glagola – svega 49. U skladu s očekivanjima, kao i kod pret-
hodna dva sufiksa, i ovaj sufiks najfrekventniji je kod glagolskih osnova
latinskog porekla, i to u 34 primera (69,39%). Prisutan je i kod glagolskih
osnova grčkog – 5 (10,2%), francuskog – 7 (14,29%), nemačkog – 2 (4,08%)
i engleskog porekla – 1 (2,04%), ali, kao što se vidi iz priloženog, sasvim
sporadično.
Dakle, nakon što smo i kvantitativno i analitički prikazali građu, za-
ključujemo da teorija i jezička praksa umnogome korespondiraju. Potvrdili
smo da su sufiksi koji su i bili predmet našeg istraživanja prisutni u glago-
lima čije su osnove stranog porekla. Uočljivo je, takođe, razgraničenje dis-
tribucije sufiksa kod pojedinih glagola u srpskom i u hrvatskom jeziku. Još
jedna potvrda u prilog ovome zabeležena je u sledećim primerima iz našeg
korpusa (primeri glagola sa -ira- registrovani su u tekstovima hrvatskih, a
sa -isa- i -ova- u tekstovima srpskih autora):
Žalosni slučaj Tihomira s početka ove priče dosta dobro to ilustri-
ra. (NIN, 14. 7, str. 27, autor: Ante Tomić) – (...) izložba Putevi revoluci-
je – Memorijalni turizam u Jugoslaviji, od 1. jula do 31. avgusta u Muzeju
istorije Jugoslavije (koncept: Lana Lovrenčić, Milan Rakita), ilustrovaće
kako su spomenici postali deo turističke ponude. (NIN, 21. 7, str. 52, au-
tor: M. V.)
Želi da „generira političku stabilnost, pravnu sigurnost, gospodar-
ski rast, te društvenu solidarnost i uključenost“. (NIN, 21. 7, str. 6, autor:
Andrej Plenković). – Dakle, Kamaraš je sirovine plaćao po cenama višim
od onih po kojima su kupovale konkurentske čeličane, što je generisalo gu-
bitke u Želežari, tvrdi Milićević... (NIN, 21. 7, str. 31, autor: Pertica Đaković)
188
