Page 162 - Sedmak, Gorazd, in Almir Peštek, ur. 2015. Strateški aspekti upravljanja turističkom destinacijom / Strateški aspekti upravljanja turistične destinacije. Sarajevo / Koper
P. 162
UVOD
U cilju zadovoljenja potreba sofisticiranih turista 21. stoljeća i postizanja
većeg udjela u globalnom turističkog tržištu, neophodno je da turistička
destinacija kontinuirano inovira i prilagođava svoju turističku ponudu
globalnim trendovima. Nakon razdoblja masovnog turizma, koji je
primarno bio usmjeren na ponudu standardiziranih turističkih aranžmana
temeljenih na konceptu „sunce, more, plaža“, dolazi do intenzivnog
razvoja selektivnog turizma ili turizma specijalnih interesiranja (eng.
Special Interest Tourism) (Richards, 2014). Selektivni turizam predstavlja
putovanje radi odmora, aktivnosti, doživljaja, koje je motivirano
specifičnim interesiranjima pojedinaca ili grupa (Smith, MacLeod i
Robertson, 2010). U teoriji i praksi je uobičajena podjela selektivnog
turizma prema sadržaju boravka, tj. aktivnostima (zdravstveni i wellness
turizam, sportsko-rekreativni i avanturistički te kulturološki) i prema
obilježjima prostora (ruralni turizam i eko-turizam) (Ćorluka, Matošević-
Radić i Geić, 2013). Dakle, sintagma selektivni turizam najčešće se koristi
kao generički pojam koji obuhvata sve oblike turizma koji su su počeli
razvijati u novije vrijeme te koji se prema svojim obilježjima razlikuju od
tradicionalnog masovnog turizma.
Turizam hrane (eng. food tourism), u literaturi se označava i terminima
gastronomski turizam (eng. gastronomic tourism), kulinarski turizam (eng.
culinary tourism) ili gurmanski turizam (eng. gourmet tourism), jedan je
od novijih oblika selektivnog turizma koji bilježi eksponencijalni rast
(Sanchez-Canizares i Castillo-Canalejo, 2015). U najširem smislu, turizam
hrane se definira kao potraga za jedinstvenim i nezaboravnim kulinarskim
iskustvima koje turista stječe tokom putovanja (npr. posjete proizvođačima
hrane, gastronomskim festivalima, sajmovima hrane, konzumiranje hrane
i pića, kupovina proizvoda koji su vezani uz hranu, pohađanje kulinarskih
seminara, učenje o pripremi jela, i sl.) (Smith i sur., 2010). Budući da su
gastronomija i turizam složeni pojmovi, među autorima je prisutno
neslaganja u pogledu pojmovnog određenja turizma hrane. Culinary
Tourism (2011, p.1) definira turizam hrane kao „putovanje osoba izvan
stalnog mjesta boravka koje je u potpunosti motivirano interesom za
hranom i pićem“. Na sličnom misaonom tragu su i Lee, Packer i Scott
(2015) koji navode da je turizam hrane oblik turizma specijalnih
interesiranja, gdje je gastronomija primarni razlog putovanja. Druga grupa
autora definira turizam hrane sa stajališta doživljaja posjetitelja tokom
boravka u destinaciji. Smith i Xiao (2008), primjerice, opisuju turizam
hrane kao bilo koji turistički doživljaj temeljen na jedinstvenim
160
U cilju zadovoljenja potreba sofisticiranih turista 21. stoljeća i postizanja
većeg udjela u globalnom turističkog tržištu, neophodno je da turistička
destinacija kontinuirano inovira i prilagođava svoju turističku ponudu
globalnim trendovima. Nakon razdoblja masovnog turizma, koji je
primarno bio usmjeren na ponudu standardiziranih turističkih aranžmana
temeljenih na konceptu „sunce, more, plaža“, dolazi do intenzivnog
razvoja selektivnog turizma ili turizma specijalnih interesiranja (eng.
Special Interest Tourism) (Richards, 2014). Selektivni turizam predstavlja
putovanje radi odmora, aktivnosti, doživljaja, koje je motivirano
specifičnim interesiranjima pojedinaca ili grupa (Smith, MacLeod i
Robertson, 2010). U teoriji i praksi je uobičajena podjela selektivnog
turizma prema sadržaju boravka, tj. aktivnostima (zdravstveni i wellness
turizam, sportsko-rekreativni i avanturistički te kulturološki) i prema
obilježjima prostora (ruralni turizam i eko-turizam) (Ćorluka, Matošević-
Radić i Geić, 2013). Dakle, sintagma selektivni turizam najčešće se koristi
kao generički pojam koji obuhvata sve oblike turizma koji su su počeli
razvijati u novije vrijeme te koji se prema svojim obilježjima razlikuju od
tradicionalnog masovnog turizma.
Turizam hrane (eng. food tourism), u literaturi se označava i terminima
gastronomski turizam (eng. gastronomic tourism), kulinarski turizam (eng.
culinary tourism) ili gurmanski turizam (eng. gourmet tourism), jedan je
od novijih oblika selektivnog turizma koji bilježi eksponencijalni rast
(Sanchez-Canizares i Castillo-Canalejo, 2015). U najširem smislu, turizam
hrane se definira kao potraga za jedinstvenim i nezaboravnim kulinarskim
iskustvima koje turista stječe tokom putovanja (npr. posjete proizvođačima
hrane, gastronomskim festivalima, sajmovima hrane, konzumiranje hrane
i pića, kupovina proizvoda koji su vezani uz hranu, pohađanje kulinarskih
seminara, učenje o pripremi jela, i sl.) (Smith i sur., 2010). Budući da su
gastronomija i turizam složeni pojmovi, među autorima je prisutno
neslaganja u pogledu pojmovnog određenja turizma hrane. Culinary
Tourism (2011, p.1) definira turizam hrane kao „putovanje osoba izvan
stalnog mjesta boravka koje je u potpunosti motivirano interesom za
hranom i pićem“. Na sličnom misaonom tragu su i Lee, Packer i Scott
(2015) koji navode da je turizam hrane oblik turizma specijalnih
interesiranja, gdje je gastronomija primarni razlog putovanja. Druga grupa
autora definira turizam hrane sa stajališta doživljaja posjetitelja tokom
boravka u destinaciji. Smith i Xiao (2008), primjerice, opisuju turizam
hrane kao bilo koji turistički doživljaj temeljen na jedinstvenim
160
