Page 163 - Sedmak, Gorazd, in Almir Peštek, ur. 2015. Strateški aspekti upravljanja turističkom destinacijom / Strateški aspekti upravljanja turistične destinacije. Sarajevo / Koper
P. 163
inarskim resursima destinacije. Dakle, gastronomija nije samo motiv
putovanja (push faktor) već i atrakcija (pull faktor) koja doprinosi
stvaranju vrhunskog i pamtljivog turističkog doživljaja (Björk i
Kauppinen-Räisänen, 2014; Henderson, 2009; Lee i sur., 2015).
Gastronomski turistički doživljaj determiniran je različitim obilježjima
gastronomske ponude: kvaliteta hrane, način pripreme i serviranja hrane,
raznovrsnost jela, percipirani odnos cijene i kvaliteta hrane, unutarnje
uređenje restorana, atmosfera u restoranu, izgled restoranskog osoblja, te
doživljeni gastronomski imidž destinacije (Ab Karim, Chua i Salleh, 2009;
Chang, Kivela i Mak, 2001; Correia, Moital, Ferreira da Costa i Peres,
2008; Sanchez-Canizares i Castillo-Canalejo, 2015). Cohen i Avieli (2004)
navode da različiti turisti imaju različit stav prema gastronomskoj ponudi
određene destinacije te da je moguće napraviti jasnu distinkciju između
rekreativnog i iskustvenog, te eksperimentalnog i egzistencijalnog
gastronomskog doživljaja. Turisti koji iskazuju neofobične tendencije
(strah od novog) obično su u potrazi za rekreativnim gastronomskim
doživljajem te su spremni probati lokalna jela samo ukoliko im djeluju
privlačno. Turisti koji žele saznati nešto novo o kulturi prehrane lokalnog
stanovništva, u potrazi su za iskustvenim gastronomskim ugođajem i vrlo
rado konzumiraju lokalna jela u „provjerenim“ ugostiteljskim objektima.
Turisti koji traže autentičan gastronomski doživljaj (eksperimentalni i
egzistencijalni ugođaj), redovno posjećuju lokalne restorane i konzumiraju
lokalnu hranu te se tokom svog boravka u destinaciji nastoje „saživjeti“ s
lokalnim stanovništvom.
Mnoge destinacije (npr. Italija, Španija, Francuska, Hrvatska, Slovenija,
Tajland) prepoznale su važnost gastronomije u kreiranju vrhunskog turističkog
doživljaja te su svoju turističku ponudu vezale uz gastronomiju. Ključne
prednosti razvoja turizma hrane su (Drpić i Vukman, 2014):
kreiranje cjelovitog, kvalitetnog i traženog turističkog proizvoda i
obogaćivanje ukupne turističke ponude, razvoj turizma izvan glavne
turističke sezone;
razvoj ruralnih područja, motivacija za poduzetništvo, zapošljavanje i
samozapošljavanje;
poticaj za očuvanje autentičnog ambijenta, kulture i tradicije;
unapređenje jedinstvenog imidža destinacije;
povećanje potrošnje po turistu; plasman domaćih proizvoda i
prednosti za lokalne proizvođače hrane (plasman na mjestu proizvodnje,
izgradnja svijesti o kvaliteti lokalnih proizvoda na međunarodnoj razini)
161
putovanja (push faktor) već i atrakcija (pull faktor) koja doprinosi
stvaranju vrhunskog i pamtljivog turističkog doživljaja (Björk i
Kauppinen-Räisänen, 2014; Henderson, 2009; Lee i sur., 2015).
Gastronomski turistički doživljaj determiniran je različitim obilježjima
gastronomske ponude: kvaliteta hrane, način pripreme i serviranja hrane,
raznovrsnost jela, percipirani odnos cijene i kvaliteta hrane, unutarnje
uređenje restorana, atmosfera u restoranu, izgled restoranskog osoblja, te
doživljeni gastronomski imidž destinacije (Ab Karim, Chua i Salleh, 2009;
Chang, Kivela i Mak, 2001; Correia, Moital, Ferreira da Costa i Peres,
2008; Sanchez-Canizares i Castillo-Canalejo, 2015). Cohen i Avieli (2004)
navode da različiti turisti imaju različit stav prema gastronomskoj ponudi
određene destinacije te da je moguće napraviti jasnu distinkciju između
rekreativnog i iskustvenog, te eksperimentalnog i egzistencijalnog
gastronomskog doživljaja. Turisti koji iskazuju neofobične tendencije
(strah od novog) obično su u potrazi za rekreativnim gastronomskim
doživljajem te su spremni probati lokalna jela samo ukoliko im djeluju
privlačno. Turisti koji žele saznati nešto novo o kulturi prehrane lokalnog
stanovništva, u potrazi su za iskustvenim gastronomskim ugođajem i vrlo
rado konzumiraju lokalna jela u „provjerenim“ ugostiteljskim objektima.
Turisti koji traže autentičan gastronomski doživljaj (eksperimentalni i
egzistencijalni ugođaj), redovno posjećuju lokalne restorane i konzumiraju
lokalnu hranu te se tokom svog boravka u destinaciji nastoje „saživjeti“ s
lokalnim stanovništvom.
Mnoge destinacije (npr. Italija, Španija, Francuska, Hrvatska, Slovenija,
Tajland) prepoznale su važnost gastronomije u kreiranju vrhunskog turističkog
doživljaja te su svoju turističku ponudu vezale uz gastronomiju. Ključne
prednosti razvoja turizma hrane su (Drpić i Vukman, 2014):
kreiranje cjelovitog, kvalitetnog i traženog turističkog proizvoda i
obogaćivanje ukupne turističke ponude, razvoj turizma izvan glavne
turističke sezone;
razvoj ruralnih područja, motivacija za poduzetništvo, zapošljavanje i
samozapošljavanje;
poticaj za očuvanje autentičnog ambijenta, kulture i tradicije;
unapređenje jedinstvenog imidža destinacije;
povećanje potrošnje po turistu; plasman domaćih proizvoda i
prednosti za lokalne proizvođače hrane (plasman na mjestu proizvodnje,
izgradnja svijesti o kvaliteti lokalnih proizvoda na međunarodnoj razini)
161