Page 80 - Sedmak, Gorazd, in Almir Peštek, ur. 2015. Strateški aspekti upravljanja turističkom destinacijom / Strateški aspekti upravljanja turistične destinacije. Sarajevo / Koper
P. 80
Prilikom odabira naziva faktora, vođeno je računa da oni reflektuju
percipiranu efektivnost, a ne efikasnost upravljanja turističkom
destinacijom. Efektivnost se najčešće definiše kao mjerilo ostvarenja
ciljeva (odnosno u kojoj mjeri su postavljeni ciljevi realizovani ili u kojoj
mjeri je strategija turističke destinacije ostvarena), a efikasnost kao
sredstvo za ostvarivanje ciljeva kroz racionalniju upotrebu resursa.
Dimenzije koje oblikuju turistički doživljaj, a nastale su kroz faktorsku
analizu, odražavaju percipiranu efektivnost upravljanja destinacijom.
Drugim riječima, one nastoje objasniti u kojoj mjeri se podudara (1)
strategija i originalno osmišljena ponuda turističke destinacije sa (2)
samim turističkim doživljajem. Strategija i način komunikacije elemenata
strategije oblikuju očekivanja turista, a što je veći jaz između turističkog
doživljaja i očekivane vrijednosti veće je i nezadovoljstvo turista. Analiza
na bazi prethodno identifikovanih faktora iz literature i empirijska analiza
pokazuju da se podudarnost planirane s isporučenom vrijednosti turističke
usluge može pratiti kroz dva faktora: (1) koordinaciju i kooperaciju i (2)
korištenje lokalnih resursa. Prvi faktor upućuje da su koordinacija i
kooperacija važni faktori u oblikovanju turističkog doživljaja zbog
stvaranja sveukupnog dojma o turističkoj destinaciji i posredno upućuju na
važnost postojanja DMO-a koji bi se bavio koordinacijom između
različitih učesnika i unapređenjem kooperacije. Drugi faktor naglašava
potrebu da se lokalni resursi koriste u skladu sa svojom namjerom.
ZAKLJUČAK
Suština razmatranja turističke destinacije nije pojedina atrakcija sama po
sebi, već kombinacija različitih atrakcija stvorena kroz iskustvo turističke
potrošnje. Destinacijska menadžment organizacija (DMO), kao tijelo koje
okuplja različite institucije, ima za cilj da pomogne u ostvarenju
zajedničke vizije turističke destinacije. DMO može značajno pomoći da se
konkurentnost turističke destinacije unaprijedi. Od konkurentnost
destinacije zavisi uspjeh turističke destinacije. Konkurentnost turističke
destinacije određena je faktorima koji se vežu za turizam i mnogo širom
listom faktora koji utječu na ponuđače turističke usluge. U tom kontekstu,
ovaj rad razmatrao je determinante turističke destinacije koji se pojavljuju
u literaturi, te kroz empirijske podatke prepoznati dimenzije percipirane
efektivnosti upravljanja destinacijom. Uz pomoć faktorske analize, autori
prepoznaju dva faktora, odnosno dimenzije percipirane efektivnosti
upravljanja destinacijom: (1) percipirana efektivnost destinacijske
kooperacije/ koordinacije i (2) percipirana efektivnost upotrebe lokalnih
78
percipiranu efektivnost, a ne efikasnost upravljanja turističkom
destinacijom. Efektivnost se najčešće definiše kao mjerilo ostvarenja
ciljeva (odnosno u kojoj mjeri su postavljeni ciljevi realizovani ili u kojoj
mjeri je strategija turističke destinacije ostvarena), a efikasnost kao
sredstvo za ostvarivanje ciljeva kroz racionalniju upotrebu resursa.
Dimenzije koje oblikuju turistički doživljaj, a nastale su kroz faktorsku
analizu, odražavaju percipiranu efektivnost upravljanja destinacijom.
Drugim riječima, one nastoje objasniti u kojoj mjeri se podudara (1)
strategija i originalno osmišljena ponuda turističke destinacije sa (2)
samim turističkim doživljajem. Strategija i način komunikacije elemenata
strategije oblikuju očekivanja turista, a što je veći jaz između turističkog
doživljaja i očekivane vrijednosti veće je i nezadovoljstvo turista. Analiza
na bazi prethodno identifikovanih faktora iz literature i empirijska analiza
pokazuju da se podudarnost planirane s isporučenom vrijednosti turističke
usluge može pratiti kroz dva faktora: (1) koordinaciju i kooperaciju i (2)
korištenje lokalnih resursa. Prvi faktor upućuje da su koordinacija i
kooperacija važni faktori u oblikovanju turističkog doživljaja zbog
stvaranja sveukupnog dojma o turističkoj destinaciji i posredno upućuju na
važnost postojanja DMO-a koji bi se bavio koordinacijom između
različitih učesnika i unapređenjem kooperacije. Drugi faktor naglašava
potrebu da se lokalni resursi koriste u skladu sa svojom namjerom.
ZAKLJUČAK
Suština razmatranja turističke destinacije nije pojedina atrakcija sama po
sebi, već kombinacija različitih atrakcija stvorena kroz iskustvo turističke
potrošnje. Destinacijska menadžment organizacija (DMO), kao tijelo koje
okuplja različite institucije, ima za cilj da pomogne u ostvarenju
zajedničke vizije turističke destinacije. DMO može značajno pomoći da se
konkurentnost turističke destinacije unaprijedi. Od konkurentnost
destinacije zavisi uspjeh turističke destinacije. Konkurentnost turističke
destinacije određena je faktorima koji se vežu za turizam i mnogo širom
listom faktora koji utječu na ponuđače turističke usluge. U tom kontekstu,
ovaj rad razmatrao je determinante turističke destinacije koji se pojavljuju
u literaturi, te kroz empirijske podatke prepoznati dimenzije percipirane
efektivnosti upravljanja destinacijom. Uz pomoć faktorske analize, autori
prepoznaju dva faktora, odnosno dimenzije percipirane efektivnosti
upravljanja destinacijom: (1) percipirana efektivnost destinacijske
kooperacije/ koordinacije i (2) percipirana efektivnost upotrebe lokalnih
78
